Sabti 4, Jan 2025 {HMC} Wasiirka wasaarada Arrimaha gudaha maamulka Hirshabelle Abdirahaaman Daahir Guure Karoore ayaa waraysi gaar ah uu siiyay ideecda hiiraanwayn ugu hadlay halka ay marayaan dadaalada lagu daminayo xiisadii ka dhalatay askartii lagu laayaay deegaanka ceelbaraf.

Wasiirka ayaa sheegay in meel fiican ay marayaan dadaalada ay wadaan maamulka Hirshabelle isagoona sheegay in lagu raad joogo dambiilayashii gaystay falkii ka dhacay ceelbaraf Cadaaladane la horkeni doono.

Karoore waxa uu ka dhawaajiyay in Hirshabelle awoodeeda ay isku gaysay daminta falcelin ka dhalata xiisadaasi taasina ay ku guulaysteen.

Wasiirka ayaa sidoo kale sheegay ineey Siyaasiyiin udhashay deegaanka ay dhabar jabinayaan dadaalada ay wadaan maamulka hirshabelle, Dowllada dhaxe iyo Nabadoonada ee lagu daminaayo xiisada.

Sabti 4, Jan 2025 {HMC} Taliyaha Hay’adda nabad sugidda iyo sirdoonka qaranka soomaaliyeed Cabdullahi Maxamed Cali Sanbaloolshe iyo wafti uu hogaaminaayo ayaa aroornimadii hore ee saaka soo gaaray Magaalada Baladwayne.

Taliyaha waxaa safarkiisa qayb ka aha Nabadoono iyo Siyaasiyiin iyo qaybaha kala duwan ee bulshada kuwaasii oo lagu wado ineey qayb ka noqdaan Aas loo samaynayo dhalinyaradii lagu laaayaay ceelbaraf.

Sanbaloolshe ayaa magaalada baadwayne usoo gaaray sidii loo Aasi lahaa xalna looga gaari lahaa dhalinyaradii ka tirsanaa ciidanka xooga dalka oo dhawaan lagu dilay deegaanka ceelbaraf ee gobolka shabeelada dhaxe.

Taliyaha ayaa tan iyo markii uu dhacay falkii foosha xumaa ee lagula kacay askartii ka tirsaneed ciidanka xooga dalka waxa uu waday dadaalo lagu daminaayo xiisad horleh oo ka dhalata falkaasi isagoona safar ku maray degaano iyo degmooyin kala duwan oo katirsan hirshabelle ayna kamid yihiin Jowhar, Maxaas, iyo Baladwayne.

26-kii bishii lasoo dhaafay ee december ayeey aheed markii 7 askari oo ka tirsnaa ciidanka xooga lagu dilay deeganka ceelbaraf.

Sabti 4, Jan 2025 {HMC} Dowlad goboleedka Soomaaliyeed ee Jubbaland ayaa mar kale qaaday tallaabo uga sii dareyso xiisadda xooggan ee haatan kala dhexeyso dowladda federaalka Soomaaliya oo ay isku qabteen arrimaha doorashooyinka dalka.

Jubbaland ayaa mar kale ku dhowaaqday dagaal horleh oo ay la galeyso dowladda dhexe, sida uu ka dhawaajiyay madaxweyne ku xigeenka 1-aad ee Maxamuud Sayid Aadan.

Qoraal uu soo saaray madaxweyne ku xigeenka ayaa waxaa lagu magacaabay guddiga oo 7 xubnood ah, kana kooban heer gobol iyo saraakiil ciidan, kuwaas oo loo xilsaaray inay isku daba ridaan ciidamada Jubbaland ee gobolka jooga, sida lagu sheegay warka qoraalka ah.

Jubbaland ayaa shaaca ka qaaday in ujeedka uu yahay in ciidamadaasi ay difaacaan Jubbaland, sidoo kalena ay la dagaalamaaan maleeshiyaadka kooxda Al-Shabaab.

“Madaxweyne ku xigeenka 1-aad ee Dowladda Jubaland, Mudane H.E Mohamud Sayid Aden ayaa magacaabay Guddi ka shaqeyn doona abaabulka, diiwaangelinta, iyo isku dubaridka qeybaha kala duwan ee Ciidanka Dowladda Jubaland ee ku sugan Gobolka Gedo, si loo xoojiyo dagaalka ka dhanka ah Khawaarijta iyo difaaca Dowladda Jubaland.” ayaa lagu yiri warqadda lagu magacaabay guddiga.

Tallaabadan ayaa kusoo aadeyso, iyada oo haatan dowladda dhexe ay dhankeeda dhaq-dhaqaaq culus ka wado gobolka Gedo, oo ay ku daabushay ciidamo dheeraad ah.

Jubbaland ayaa si buuxda loogala wareegay degmooyinka Garbahaarey, Baardheere iyo Doolow, kadib markii dowladdu kala furfurtay saaxiibadii Axmed Madoobe kulahaa degmooyinkaasi.

Sabti 4, Jan 2025 {HMC} Dowladaha Soomaaliya iyo Itoobiya ayaa Muqdisho shalay ku yeeshay waddallado ku saabsan ambaqaadidda heshiiskii Ankara iyo waliba howlgalka cusub ee ciidamada Midowga Africa ee Soomaaliya ee AUSSOM.

Wasiirka gaashaandhigga Itoobiya Caaisha Maxamed iyo wafdi ay hor-kacayso oo shalay Muqdisho tagtay ayaa la kulamay madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud, iyadoo gaarsiisay dhanbaal ay uga siday ra’iisul wasaare Abiy Axmed.

Wasaaradda Arrimaha dibedda Itoobiya ayaa qoraal ay soo saartay ku sheegtay in Soomaaliya iyo Itoobiya ay ku heshiiyeen iskaashiga howlgalka cusub ee AUSSOM. Qoraalkaasi laguma sheegin nooca iskaashiga labada dhinac.

Dhinaca kale qoraal ka soo baxay wasaaradda arrimaha dibedda Soomaaliya ayaa lagu sheegay in wasiirka gaashaandhigga ee Soomaaliya Cabdulqaadir Maxamed Nuur uu wadahadalladii uu la qaatay dhiggiisa Itoobiya uu u sheegay in Soomaaliya ay diyaar u tahay tixgalinta codsiga Itoobiya ay ku doonayso in ciidamadeedu ay ku biiraan howlgalka AUSSOM ee bilowday maalintii Arbacada.

Itoobiya ayaa sheegtay in labada dhinac ay isku afgarteen in kor loo qaado booqashooyinka iyo wada-hadallada la is waydaarsanayo, iyadoo la filayo in madaxda sare ee Soomaaliya ay dhawaan tagaan Addis Ababa.

Xiriirka Muqdisho iyo Addis Ababa ayaa xumaaday bilowgii sannadkii hore markii Itoobiya ay maamulka Somaliland la gashay is-afarad la xiriira galaangal ay Itoobiya u hesho badda Soomaaliya, talaabadaasi oo si weyn ay u diiday dowladda dhexe ee Soomaaliya.

Labada dhinac ayaa bishii hore saxiixday heshiiska Ankara ee uu Turkigu ka soo shaqeeyay, waxayna u muuqdaan kuwo diyaar u ah inay ka wada hadlaan xalinta khilaafka ka dhex-taagan.

Sarkaal sare oo ka tirsan dowladda Soomaaliya oo magaciisa codsaday inaan la sheegay ayaa VOA u sheegay in dowladda Soomaaliya ay ugu danbeyn aqbali doonto in ciidanka Itoobiya ay ka mid noqdaan howlgalka AUSSOM.

Wasiirka arrimaha dibedda Soomaaliya Axmed Fiqi ayaa shalay Muqdisho ka sheegay in khilaafkii kala dhaxeeyay la xaliyay laguna xaliyay sida uu hadalka u dhigay ‘dulqaadka” ay sameysay Soomaaliya.

Sabti 4, Jan 2025 {HMC} Magaalada Gaalkacyo xarunta Gobolka Mudug waxaa ka billawday kulamo looga hadlayo xal u helista dagaal beeleedka ka dhacay colaadda ka taagan Galbeedka Gobolkaas, waxaa halkaas gaaray wafdi ka socda Dowlad-Goboleedka Galmudug.

Waxaa la sugayaa xubnaha ka imaanaya Dowlad-Goboleedka Puntland oo berri oo sabti ah ku wajahan Magaaladaas si kulamada loo kala qaado labo dhinac oo ah qaybta dhaqanka iyo tan labada Dowlad-Goboleed.

Wafdiga maanta Gaalkacyo gaaray ee ka socda Dowlad-Goboleedka Galmudug oo isugu jiray Wasiirro & Xildhibaanno waxaa hoggaaminaya Wasiirka Wasaaradda Amniga Maxamed Cabdi Aadan Gaboobe, Warbaahinta ayuu u faah-faahiyay safarkooda Xarunta Gobolka Mudug.

Gaboobe ayaa tilmaamay in madasha wadahadalka lasoo dhigi doonno waxyaabihii horay ay ugu ballameen labada dhinac si loo ogaado cidda burisay qodobadii lagu heshiiyo si loogu qaado ciqaabta ku xusan heshiiskii kol hore dhacay.

Madaxweyneyaasha Dowlad-Goboleedka Puntland iyo Galmudug ayaa lagu wadaa in marka wadahadalka uu qabsoomo kaddib in ay tagaan Magaalada Gaalkacyo xarunta Gobolka Mudug, sida qorshaha uu yahay waxaa ku biiraya xubno ka socda Dowladda Federaalka.

Sabti 4, Jan 2025 {HMC} Garsoore ayaa amray in Donald Trump lagu xukumo 10-ka Janaayo kiiska bixinta lacagta xog qarinta ee New York wax ka yar laba toddobaad ka hor inta aan loo dhaarin xilka madaxweynaha.

Xaakimka New York Juan Merchan ayaa ka dhawaajiyay inuusan Trump ku xukumi doonin xabsi ama ganaax, balse taa beddelkeeda uu siin doono “ka bixitaan shuruud la’aan ah”, wuxuuna amarkiisa ku qoray in madaxweynaha la doortay uu shaqsi ahaan ama si toos ah uga soo muuqan karo dhageysiga.

Trump ayaa isku dayay inuu u adeegsado guushiisa doorashada madaxtinimo si kiiska isaga ka dhanka ah meesha looga saaro.

Kooxdiisu waxay dhaleeceeyeen go’aanka garsooraha ee ah in la sii wado xukunka waxayna yiraahdeen “sharci-darrada” kiiskan waa in “si degdeg ah” loo joojiyo.

Trump ayaa bishii May lagu helay 34-dambi oo la xiriira been abuurka diiwaannada ganacsi ee la xiriira lacag dhan $130,000 oo uu siiyay Stormy Daniels.

Eedeymaha la xiriira isku dayga lagu doonayo in lagu qariyo lacagihii uu u soo celin lahaa qareenkiisii hore, Michael Cohen, kaas oo maalmihii u dambeeyay ee ololaha doorashadii 2016 siiyay haweeneydan sababo la xiriira in ay ka aamusto kulan galmo ah oo lagu eedeeyay Trump.

Madaxweynaha la doortay ayaa dafiray wax kasta oo khalad ah oo lagu eedeeyay, waxaana uu sheegay in uusan wax dambi ah gelin, isaga oo ku dooday in arrintan ay tahay isku day uu ku doonayay in lagu waxyeeleeyo ololihiisa doorashada 2024-ka sida uu sheegay.

Jimcihii, afhayeenka Trump ayaa dhaleeceeyay amarka xukunka ee uu riday garsoore Merchan, isagoo sheegay inay qayb ka tahay ” ugaarsiga sixirka”.

“Madaxweyne Trump waa in loo oggolaadaa inuu sii wado geeddi-socodka ku-meel-gaarka ah ee madaxtinimo iyo inuu fuliyo waajibaadka muhiimka ah ee madaxtinnimada, iyada oo aan la carqaladeynin,” ayuu yiri Steven Cheung.

“Waa in aan la xukumin, madaxweyne Trump-na waxa uu sii wadi doonaa dagaalka ka dhanka ah been-abuurkan ilaa ay ka wada dhamaadaan.”

Mooshinkii u dambeeyay ee uu ka keenay kiiska, Trump waxa uu ku dooday in dacwaddu ay isaga ku xiran tahay inta uu madaxweynaha yahay, ayna caqabad ku noqon doonto awooddiisa dowladnimo.

Garsoore Merchan ayaa sheegay in lagula taliyey dhowr tillaabo oo uu ku shaqeyn karo kuwaas oo yareyn kara walaaca Trump ee ku saabsan in lagu mashquuliyo kiis dambiyeed inta uu u shaqeynayo.

Aragtiyadiisa waxaa ka mid ahaa dib u dhigista xukunka ilaa Trump uu ka gaarayo 78 jir, oo uu ka tago Aqalka Cad 2029, ama dammaanad qaadida xukun aan ku lug lahayn xabsi.

Trump ayaa markii hore, ku guul daraystay, ku dooday in kiiska isaga ka dhanka ah uu ka hor yimid go’aan ay maxkamadda sare ku xukuntay xasaanadda madaxweynaha.

Bishii Luulyo, maxkamadda sare ee dalka ayaa xukuntay in madaxweynayaashu ay leeyihiin xasaanad ballaaran oo ka dhan ah dacwad-ku qaadidda inta ay xilka hayaan.

Si kastaba ha ahaatee, bishii hore Garsoore Merchan ayaa go’aamiyay in xukunka lacagta ah ee Trump uu ahaa mid sax ah.

Trump ayaa hadda lagu wadaa in uu noqdo dambiilihii ugu horreeyay ee la xukumo oo ka shaqeeya Aqalka Cad.

Waxa laga yaabaa inuu isku dayo inuu racfaan ka qaato xukunka.

Halka been-abuurka diiwaanka ganacsiga lagu muteysan karo ilaa afar sano oo xarig ah gudaha Mareykanka.

Xataa ka hor guushiisa doorashada, khubarada dhanka sharciga waxay saadaaliyeen inaysan macquul aheyn in Trump uu wajaho xabsi marka loo eego da’diisa iyo heerka sharcigiisa.

Trump ayaa sidoo kale lagu soo oogay saddex kiis oo kale oo danbi ah oo heer gobol iyo federaal ah: mid ku lug leh dukumiintiyo sir ah iyo labo la xiriira dadaalkiisa la sheegay inuu ku doonayo inuu ku baabi’iyo khasaarihiisa doorashada 2020.

Madaxweynaha la doortay ayaa markii hore loo qorsheeyay in la xukumo 26 November, laakiin Justice Merchan ayaa dib u riixay taariikhda ka dib markii Trump uu ku guuleystay doorashadii madaxtinimada.